Cursussen

De Franse Revolutie: hemel of hel

N.B. deze cursus vindt zowel op locatie in Groningen als digitaal plaats. Bij te weinig aanmeldingen of een verandering van de situatie rondom het coronavirus kan het zijn dat de hele cursus als online-cursus te volgen is.

De Franse Revolutie was van baanbrekende betekenis voor het westerse denken én voor de Europese machtsbalans. Maar… hoe verliep deze Revolutie en hoe kon dit geheel uitmonden in de Napoleontische autocratie? En: wie waren de hoofdrolspelers én de slachtoffers? Oftewel: hoe evolueerden Liberté, Egalité, Fraternité tot Frans nationalisme?

De Franse Revolutie geldt als een van de belangrijkste historische gebeurtenissen uit de sociale en politieke wereldgeschiedenis. Tot op de dag van vandaag zijn de gevolgen hiervan zichtbaar. Niet alleen leidde de Franse Revolutie tot een breuk met standensamenlevingen én monarchale regime, ook allerlei negentiende-eeuwse emancipatiebewegingen (zoals het socialisme) vonden inspiratie in het ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap’-gedachtegoed van 1789. Tegelijkertijd luidde de Franse Revolutie ook het begin in van de Napoleontische heerschappij. Hoe kon dit alles gebeuren? En waarom waren de anti-revolutionaire mogendheden niet in staat het Franse revolutionaire tij te keren? In deze cursus zal de Revolutie chronologisch worden gevolgd waarbij er natuurlijk ook aandacht is voor de invloedrijkste denkers van deze omwenteling.

DVHN/LC Academie: Het onbekende Oekraïne

Sinds 2014 valt Oekraïne niet meer weg te denken uit ons nieuws. Opeens had dit onbekende land onze aandacht. Toch kennen we het land maar slecht: onbekend maakt onbemind. Desondanks kent het land een rijke, complexe en bovenal fascinerende geschiedenis. In ruim 1200 jaar tijd hebben naast Oekraïners, ook Vikingen, Polen, Litouwers, Russen, Joden, Roemenen, Hongaren, Duitsers en Turken hun sporen hebben nagelaten. Oekraïne is een echt 'grensland ́.

Er bestaat helaas veel onduidelijkheid: Is Oekraïne wel een ‘echt land’? is het werkelijk verdeeld tussen het ‘Europese’ westen en het ‘Russische’ Oosten, zoals vaak wordt geclaimd? Vaak overheersen slechts clichébeelden, terwijl de realiteit onderbelicht blijft.

Deze cursus volgt de geschiedenis van Oekraïne chronologisch en besteedt daarbij aandacht aan hoe de inwoners en leiders het land hebben gevormd. Ook worden alle belangrijke ideologische en sociale ontwikkelingen gevolgd. Al snel wordt duidelijk dat Oekraïne niet alleen een fascinerende geschiedenis heeft, maar dat het land ook een belangrijke rol speelt in de Europese geschiedenis. Een geschiedenis die je moet kennen om de huidige ontwikkelingen beter te begrijpen.

Hongarije: van Árpád tot Orbán

Toen de Sovjettanks in 1956 de straten van Boedapest binnenrolden deed premier Imre Nagy een beroep op Europa zijn land te helpen. Anno nu keert premier Viktor Orbán, die zijn politieke carrière vestigde op de nalatenschap aan de Hongaarse revolutie, zich in zekere zin juist van Europa af. Wie de Hongaarse geschiedenis echter kent, kan deze tegenstelling beter verklaren.

Met z’n Katholieke barokcultuur én lange geschiedenis binnen de Habsburgse Donaumonarchie neemt Hongarije vanzelfsprekend een plaats in binnen Europa. Toch is er ook veel dat Hongarije een ‘buitenligger’ maakt: de herkomst van zijn totaal niet op omliggende gebieden lijkende taal en de anderhalve eeuw van Turkse overheersing zijn daar slechts twee voorbeelden van.
Binnen de eigen regio neemt Hongarije bovendien een sleutelpositie in: de vluchtelingencrisis maakte al duidelijk dat het land een van de buitengrenzen van de EU bewaakt. Ook zijn er in praktisch alle buurlanden uitgebreide Hongaarse minderheden die voor gespannen verhoudingen kunnen zorgen.
De Hongaarse geschiedenis is een fascinerend verhaal, een verhaal dat zowel binnen als buiten Europa gelegen is. Wie iets van het huidige Hongarije wil begrijpen moet zich tot de Hongaarse geschiedenis wenden als verklaring. In deze cursus volgen we de Hongaarse geschiedenis van het begin tot de eigen tijd, met als doel dit ingewikkelde land beter te begrijpen.

Nog is Polen niet verloren: een geschiedenis midden in Europa

N.B. deze cursus vindt zowel op locatie in Leeuwarden als digitaal plaats. Bij te weinig aanmeldingen of een verandering van de situatie rondom het coronavirus kan het zijn dat de hele cursus als online-cursus te volgen is.

Polen geldt als een van de lastige landen binnen de EU: de rechtsstaat staat onder druk en de huidige regering voert een uiterst nationalistisch beleid. Deze ontwikkelingen kwamen niet zomaar uit de lucht vallen: het heeft alles met Polens lastige geschiedenis te maken. Dit heeft Polen tot een strijdvaardige natie gemaakt.

Polen lijkt een nietsbeduidend land, maar speelde toch een belangrijke rol in de Europese geschiedenis: Koning Jan Sobieski speelde een cruciale rol bij het mislukte Turkse beleg van Wenen in 1683. In de 18^e eeuw werd Polen door Europese grootmachten opgedeeld om onderlinge oorlog te voorkomen. Ook de Napoleontische oorlogen lieten Polen niet onberoerd. In zowel de Eerste als Tweede Wereldoorlog was het land een belangrijk slagveld. De ineenstorting van het Oostblok begon met de opkomst van de vakbond Solidarność in Polen.

Noem een grote Europese ontwikkeling en Polen is er bij betrokken. Polen wordt daarom ook wel ‘God’s Playground’ genoemd’. Strijd voor vrijheid en gerechtigheid loopt dan ook dwars door Polens geschiedenis heen. Dit heeft Polen getekend: het land zag zichzelf als ‘Christus onder de naties’ en als slachtoffer van de geschiedenis. Niet geheel ten onrechte: hoe vaak zijn de grenzen niet veranderd door grootmachten en hoe vaak is het niet bezet? De gruweldaden van de Nazi’s en het Communisme spreken ook boekdelen. Slachtofferschap is niet allesbepalend: Polen was lange tijd een regionale grootmacht en kreeg in 1791 zelfs de eerste moderne Europese constitutie.

Polen leven met én in het verleden. Wie iets wil begrijpen over het huidige Polen moet het verleden kennen

NRCeNederland-Rusland Centrum

U bent hier